Zagrożone cła na produkty farmaceutyczne powodują niepewność w sektorze

Zapowiedziane amerykańskie cła na produkty farmaceutyczne

W dniu 25 września 2025 r. administracja amerykańska ogłosiła plany wprowadzenia cła w wysokości 100% na wszystkie markowe lub opatentowane produkty farmaceutyczne importowane do Stanów Zjednoczonych, ze skutkiem od dnia 1 października 2025 r. Jest jeden krytyczny wyjątek: firmy, które już rozpoczęły budowę zakładów produkcyjnych w USA, nie będą podlegać taryfie. Kilka dni później administracja ogłosiła wstrzymanie tych planowanych ceł w celu dalszych negocjacji z firmami farmaceutycznymi.

Ogłoszenie to jest następstwem dochodzenia w sprawie importu farmaceutyków na podstawie Sekcji 232, powołującego się na kwestie bezpieczeństwa narodowego. W 2024 r. Stany Zjednoczone importowały gotowe i niedokończone produkty farmaceutyczne o wartości 168 mld USD, przy czym większość tego importu, 127 mld USD, pochodziła z UE.

Jeśli taryfa ta miałaby zostać wprowadzona w przyszłości, wiele szczegółów musi jeszcze zostać ogłoszonych, takich jak to, czy nowa taryfa 100% zostanie nałożona na istniejące cła, w tym taryfę 15% na import farmaceutyków z UE uchwaloną w sierpniu. Administracja USA zasygnalizowała, że niektóre popularne leki mogą zostać wyłączone, ale nie sprecyzowała, które i ile.

Główni producenci leków, w tym Eli Lilly, Johnson & Johnson i AbbVie, publicznie stwierdzili, że taryfy mogą zakłócić łańcuchy dostaw, podnieść ceny leków i odwrócić kapitał od innowacji i inwestycji krajowych. Po zawarciu 30 września 2025 r. porozumienia z firmą Pfizer w sprawie inwestycji o wartości 70 miliardów dolarów w zamian za trzyletnią przerwę w stosowaniu ceł, administracja zamierza zawrzeć podobne umowy z większą liczbą dużych firm.

W miarę dostosowywania się branży należy spodziewać się zwiększonego popytu na składowanie celne, usługi konsolidacyjne i wsparcie w zakresie doradztwa celnego. Cła mogą również przyspieszyć trend w kierunku nearshoringu i produkcji krajowej. Jako dostawca usług logistyki farmaceutycznej z certyfikatem ISO 9001:2015 i GDP, posiadający rozległą globalną sieć, C.H. Robinson może pomóc firmom farmaceutycznym w dostosowaniu ich strategii logistycznej.

Wygasające patenty na nowo nakreślą łańcuchy dostaw

W związku z tym, że kilka leków o wartości wielu miliardów dolarów straciło w tym roku ochronę patentową, a kolejne wygasną w ciągu najbliższych kilku lat, otwiera się pole dla bardziej przystępnych cenowo leków generycznych i biopodobnych. Uwagę przykuwa popularny lek na odchudzanie Ozempic, którego patenty w Kanadzie i Chinach wygasają w 2026 r., a w kolejnych latach będą obowiązywać na innych rynkach. Kilka chińskich firm jest w trakcie opracowywania wersji generycznych. W międzyczasie trwa wyścig leków generycznych o długą listę powszechnie stosowanych - i wysoce dochodowych - leków na różne dolegliwości.

Leki generyczne kosztują zazwyczaj 80-90% mniej niż ich markowe odpowiedniki, a leki biopodobne oferują oszczędności rzędu 15-35%. Spadek ceny spowoduje większy popyt i szerszą dystrybucję, zwłaszcza w regionach i populacjach pacjentów, które wcześniej były ograniczone kosztami. Wraz z wejściem na rynek leków generycznych i biopodobnych, łańcuchy dostaw będą musiały dostosować się do większych ilości i częstszych wysyłek. Producenci, dystrybutorzy i dostawcy usług logistycznych będą musieli zarządzać większą liczbą jednostek SKU, większą rotacją zapasów i większym zasięgiem geograficznym.

Co należy wiedzieć o bezpiecznej wysyłce leków generycznych?

Wzrost sprzedaży leków dostępnych bez recepty (OTC) i leków generycznych powoduje zwiększone zapotrzebowanie na dostawców usług logistycznych wykwalifikowanych do pracy z farmaceutykami. To, w połączeniu z rozwojem telemedycyny i aptek internetowych, tylko zwiększyło znaczenie przepisów dotyczących wysyłki farmaceutyków. Jednocześnie istnieje wiele unikalnych wymagań dotyczących transportu farmaceutycznego, w tym kontrola temperatury w całym łańcuchu dostaw, czyste i dobrze wentylowane magazyny, dokładna dokumentacja w celu zapewnienia zgodności z prawem oraz wysokie środki bezpieczeństwa.

Ze względu na charakter branży, spedytorzy farmaceutyczni mają niewielką sieć dostawców usług logistycznych, z którymi mogą współpracować. Wybór dostawcy usług logistycznych z globalnym zasięgiem, dużą siecią środków transportu i odpowiednimi certyfikatami ma kluczowe znaczenie dla zapewnienia bezpiecznych i opłacalnych operacji. C.H. Robinson jest dostawcą usług logistyki farmaceutycznej posiadającym certyfikaty ISO 9001:2015 i GDP.

Najnowsze aktualizacje taryf

• Jedną z najważniejszych umów handlowych jest ta między Stanami Zjednoczonymi a Indiami. Od 40% do 50% leków generycznych stosowanych w Stanach Zjednoczonych pochodzi z Indii. Pod koniec września umowa handlowa między Indiami a Stanami Zjednoczonymi powróciła do negocjacji, z oznakami, że rozwiązanie jest bliskie. Narzędzie taryfowe C.H. Robinson jest codziennie aktualizowane, zapewniając dostęp do najnowszych informacji o stawkach i umożliwiając efektywne zarządzanie łańcuchem dostaw.
• W dniu 8 września 2025 r. weszła w życie zaktualizowana lista zwolnień z wzajemnych taryf celnych. Nadawcom zaleca się sprawdzenie, czy ich produkty zostały dodane lub usunięte z nowej listy.
• We wrześniu Sekretarz Handlu ogłosił nowe dochodzenia z sekcji 232, w tym jedno mające na celu "określenie wpływu na bezpieczeństwo narodowe importu środków ochrony indywidualnej (ŚOI), medycznych materiałów eksploatacyjnych i sprzętu medycznego, w tym urządzeń". Firmom z sektora opieki zdrowotnej zaleca się monitorowanie postępów tego dochodzenia, ponieważ jego przedmiotem jest szeroka gama produktów stosowanych w placówkach opieki zdrowotnej, diagnostyce pacjentów, leczeniu i zapobieganiu chorobom, a także sprzęt, narzędzia i maszyny wykorzystywane do wspierania opieki nad pacjentami. Dochodzenia z sekcji 232 nie wymagają publicznego przesłuchania, a w przeszłości skutkowały nałożeniem ceł w ciągu zaledwie 10-12 tygodni.
• Sąd Najwyższy zgodził się na rozpatrzenie apelacji administracji USA do niedawnego orzeczenia, zgodnie z którym rząd nie ma uprawnień do nakładania ceł na mocy ustawy o międzynarodowych nadzwyczajnych uprawnieniach gospodarczych (IEEPA), która została wykorzystana do ustanowienia wzajemnych ceł na import dla większości krajów poza Chinami, Meksykiem i Kanadą. Egzekwowanie przepisów jest opóźnione do 14 października 2025 r. Jeśli taryfy zostaną ostatecznie uznane za nieważne, istnieje niepewność co do tego, czy i w jaki sposób zostaną one zwrócone. Rozprawy przed Sądem Najwyższym zakończą się prawdopodobnie pod koniec października, a decyzja zapadnie pod koniec listopada lub na początku grudnia.

Spis treści